Müsilaj Ne Demektir?
Müsilaj, neredeyse tüm bitkiler ve bazı mikroorganizmalar tarafından üretilen kalın, yapışkan bir maddedir. Bu mikroorganizmalar, hareket için onu kullanan protistleri içerir. Hareketlerinin yönü, her zaman müsilaj salgısının yönünün tersidir. Polar bir glikoprotein ve bir ekzopolisakkarittir.
Bitkilerdeki müsilaj, su ve gıdanın depolanmasında, tohumların çimlenmesinde ve zarların kalınlaşmasında rol oynar. Kaktüsler (ve diğer sulu meyveler) ve keten tohumları özellikle zengin müsilaj kaynaklarıdır.
Ekzopolisakaritler, mikro agregalar için en stabilleştirici faktördür ve toprakta yaygın olarak dağılır. Bu nedenle, ekzopolisakkarit üreten “toprak yosunları” dünya topraklarının ekolojisinde hayati bir rol oynamaktadır. Madde, örneğin tek hücreli veya filamentli yeşil alglerin ve siyanobakterilerin dışını kaplar. Özellikle yeşil algler arasında, Volvocales grubunun yaşam döngülerinin belirli bir noktasında ekzopolisakkarit ürettiği bilinmektedir.
Hemen hemen tüm bitkilerde bulunur, ancak genellikle küçük miktarlarda bulunur. Sıklıkla tanenler ve alkaloidler gibi maddelerle ilişkilendirilir. Müsilajın bazı etçil bitkilerde benzersiz bir amacı vardır. Bitki cinsleri Drosera (sundews), Pinguicula ve diğerleri, müsilaj salgılayan bezlerle süslenmiş yapraklara sahiptir ve böcekleri yakalamak için bir “uçan kağıt kapanı” kullanır.
Tohumlarda müsilaj varlığı, su stresine tolerans, allelopati yoluyla rekabet veya toprak parçacıklarına tutunma yoluyla çimlenmenin kolaylaştırılması gibi bazı bitki türlerinde önemli ekolojik süreçleri etkiler. Bazı yazarlar, DNA materyalini radyasyon hasarından korumada tohum müsilajının rolünü de öne sürmüşlerdir. Tohum başına üretilen müsilaj miktarının, popülasyonların yerel çevresel koşulları ile ilişkili olarak, bir türün dağılım aralığı boyunca değiştiği gösterilmiştir.
Çeşitli mısır, tatlı bir mukus üreten hava kökleri yetiştirir. Sierra Mixe, Meksika, Oaxaca’da gübre olmadan fakir topraklarda hayatta kalan uzun bir çeşittir ve müsilajın, yüksek şekerli, düşük oksijenli ortamında gelişen bakteriler aracılığıyla nitrojen fiksasyonunu desteklediği gösterilmiştir.
