Gini Katsayısı Nedir? Nasıl Hesaplanır? Ne İçin Kullanılır?

Gini katsayısı, bir ülkenin nüfusu arasında gelir veya servetin ne kadar eşit veya eşitsiz dağıldığını tanımlayan eşitsizliğin istatistiksel bir ölçüsüdür. 0 ile 1 arasında bir değer alır ve daha yüksek bir Gini katsayısı, daha yüksek eşitsizlikle ilişkilendirilir.

Ekonomi genellikle verimlilik açısından kaynakların tahsisini karşılaştırmaya odaklansa da, gelir ve servetin nüfus arasında nasıl dağıldığı da politika yapıcılar için büyük önem taşır. Aşırı derecede eşit olmayan bir gelir veya servet dağılımına sahip ülkeler, sosyal huzursuzluk ve siyasi istikrarsızlığa karşı daha savunmasız olabilir ve adalet endişeleri, farklı siyasi partiler ve yeniden dağıtım politikaları hakkındaki görüşümüzü etkiler.

Eşitsizliği ölçmek ve farklı ülkeler veya bölgeler arasındaki eşitsizliği karşılaştırabilmek için ekonomistler genellikle Gini katsayısını kullanırlar. Gini katsayısı, farklı dağılımları (gelir veya servet) karşılaştırmak için kullanılan istatistiksel bir ölçüdür. Bir ülkedeki toplam gelirin (veya servetin) yüzde kaçının o ülke nüfusunun hangi kısmına ait olduğunu hesaba katar.

Sıfır (veya sıfıra yakın) değeri, gelirin bir toplumdaki üyeler arasında eşit olarak dağıtıldığı anlamına gelir. Herkes tam olarak aynı gelire sahip olsaydı durum böyle olurdu. 1’e yakın bir Gini katsayısı, ulusun gelirinin çok az kişinin elinde toplandığı anlamına gelir. Örneğin, bir kişinin her şeye sahip olduğu ve diğerlerinin hiçbir gelirinin olmadığı 100 kişilik bir ülke hayal ederseniz, ülkenin Gini katsayısı 1’e eşit olacaktır.